Waarom een bedrijfsoverdracht zonder ‘business memoires’ een gemiste kans is

17 mei 2017
vandersar

In dit vak tref je veel ondernemende lieden. Entrepreneurs met een bepaalde – noodzakelijke – eigenwijsheid. Ondernemen is hun leven, hun way of life. Als ze ouder worden en bedrijfsoverdracht naderbij komt, moeten ze erg wennen aan het idee van een rustig leven. Voor velen van hen kan het formuleren van hun ‘business memoires’ een mooie, bijna therapeutische methode zijn om naar een afscheid te werken. Om trots te schetsen hoe de onderneming zover is gekomen. En zelfs om nog even een punt te maken.

Ondernemers zijn een apart slag. Ze zien iets dat u en ik over het hoofd zien. Het succes van een product of dienst is hun gelijk – ‘zie je wel’. Zo bouwen ze hun bedrijf elke dag groter en mooier. Geen wonder dat afbouwen voor de meese ondernemers een nachtmerrie is. Al zijn ze zestiger, de meeste ondernemers die ik ken wíllen helemaal niet met pensioen.

Een samenhangend verhaal?

Als je ze vraagt hoe hun onderneming de huidige positie kon krijgen, volgt zelden een samenhangend verhaal. Hoe waren de beginjaren, wanneer en hoe maakte het bedrijf de sprongen, hoe liep het anders dan gedacht, hoe zat het met de tegenvallers, de magere jaren, waar hielp het toeval een handje, waar was fortuin in het spel? Hoe weloverwogen de stappen meestal ook waren, het hele verhaal over het bedrijf in kwestie is zelden in samenhangende vorm terug te vinden. Zonde van al die ervaringen en inzichten. En zo glijdt de tijd voorbij en vervagen de herinneringen en de mogelijke leerlessen voor de bedrijfsopvolgers.

Grote schoenendoos

“Hier heb je de grote schoenendoos. De rest zit in mijn hoofd”, sprak een bekende Nederlandse ondernemer toen we enige tijd geleden ons eerste gesprek gingen voeren. Het was een zomerse dag, we zaten op het terras van zijn huis ergens in oost-Nederland klaar om een expeditie door de tijd te beginnen. Het was het eerste van vijftien gesprekken die het antwoord zouden gaan vormen op de vragen waarvan ik er net een paar noemde. Maar vooral was het een poging om zaken in perspectief te schetsen. Om oorzaak en gevolg uit elkaar te houden, om investering en rendement in brede zin goed neer te zetten. We werkten aan een boek – en de ondernemer vond het een fijne, soms ook confronterende ervaring.

Voor de kinderen en kleinkinderen

Het boek werd niet overdreven dik, maar het was de inspanning waard. Zijn motivatie lag vooral in zijn kinderen en kleinkinderen. Het familiebedrijf zou op den duur van hen zijn en zij verdienden het om de voorgeschiedenis te kennen. Om kennis te maken met het bloed, het zweet en de tranen die er ook waren geweest. Dit specifieke boekwerk is binnen de familie gebleven, zo was de wens nu eenmaal van de opdrachtgever. Maar ik ben er zeker van dat het boek publicatiewaardig was geworden als we nog wat meer tijd samen hadden doorgebracht. Zo’n boek breder verspreiden – misschien zelfs in de boekhandel – geeft de huidige medewerkers van deze bekende onderneming de kans al die mooie herinneringen tot zich te nemen. Die ‘business memoires’ redenen bieden om ook anno 2017 tot het gaatje te gaan voor dit bedrijf.

‘Business memoires: motieven verschillen

Zo kunnen de omstandigheden, de bedrijfsomvang en de motieven verschillen om bij ons aan te kloppen voor die ‘business memoires’. Een ondernemer wil het als terugblik, als verantwoording aan gezin en familie. De founder en bouwer van het familiebedrijf wil ‘business memoires’ laten opstellen om iets waardevols achter te laten, een cadeau en aansporing aan opvolgers en medewerkers. Als de betrokkene zichzelf niet op de borst wil slaan (“Ik ben niet ijdel genoeg voor zo’n boek”) kunnen ook anderen het idee opperen. Zo kunnen de commissarissen van een onderneming besluiten dat de vertrekkende CEO de kans moet krijgen om zijn rol in de ups en downs van de onderneming neer te zetten. Van kaft tot kaft zijn of haar verhaal. Een prachtig, uniek document, dat als geschenk aan medewerkers, klanten en leveranciers kan worden uitgereikt bij het afscheid… Ideetje?

Denkt u aan bedrijfsoverdracht? Of kent u een ondernemer die zijn of haar verhaal graag eens zou laten vastleggen in een waardevol, fraai gedrukt document? Download deze white paper en laat u inspireren?